ካብ ኣፍሪቃ ናብ ምዕራብ ዓለም ዝካየድ ዝነበረ ንግዲ ጊላነት፡ ኣብ ኣጋ ምእታው 19 ክፍለ-ዘመን እናተኸልከለ ከም ዝመጸን፡ ናብ ሕርሻታት ኣመሪካ ብመሸጣ ተወሲዶም ዝጸንሑ ኣፍሪቃውያን ንብረት ሰብ ካብ ምዃን ናጻ ክወጹ ከም እተገብረን፡ ኣብ ታሪኽ ኣንቢብና ኣሎና። እቲ ኣብ ሃገራት ምዕራብ ዝተኣወጀ ንግዙኣት ገላዩ ናጻ ዝገብር ኣዋጅ፡ ኣብ ኣመሪካታትን ደሴታት ካሪብያንን ጥራይ ስለዝተወሰነ ግን፡ መሸጣን ዕድግን …
ኣን ኢዶር፡ ኣብ ቴክሳስ እትነብር ኣመሪካዊት’ያ። 12 ግንቦት 1999ዓ.ም ንግሆ፡ ኣን ከም ወትሩ ኣብ’ቲ ኣብ ካንሸሎኣ ዘሎ ሕርሻ ኰይና ድሃይ ኣትክልታ ትገብር ነይራ። ጓል 11 ዓመት ጃኪ ዝስማ ጓላ ድማ ኣብ’ቲ መሐንበሲ ትሕንብስ ነይራ። ጃኪ ካብ ህጻና ጀሚራ ምሕንባስ ዝተለማመደትን፡ ኣብ’ቶም ኣብ ቤት ትምህርታ ዝካየዱ ውድድራት ድማ ጸብለል ትብል ዝነበረትን’ያ። ኣብ’ቲ ንግሆ ድማ፡ ካብ ላዕሊ …
“ሎሚ ዕድመይ ከይዱ፡ ጥዕና እውን ይሃድመኒ ኣሎ። እዛ ቘልዓ ኣቦኣ ከይረኸበቶ ኣብ ጐልጐል ደርብየያ ከይከይድ፡ ኣብ ፍርሕን ጸሎትን እየ ዝነብር ዘለኹ። ወግሐ ጸብሓ ብዛዕባ ኣቦኣ ጥራይ እናሓሰበት፡ ኣብ ንእስነታ ጾር ኰይኑዋ ኣሎ። “ኣቦይ ኣበይ ኣሎ?” ክትብለኒ ከላ፡ ኣነ እውን ነብሰ-ስጋይ እናተቐንጠጠ፡ “ኣጆኺ ‘ዛጓለይ ኣቦኺ ክንረኽቦ ኢና” እናበልኩ ኣጻኒሐያ። ከምኡ እናበልኩዋ ዓመታት ሓሊፉ። ሕጂ ግን ተስፋ …
“ጫማኻ ማዕረ እግርኻ” ዝብል ጸኒሕ ምኽሪ ኣበው ኣሎ። ኩሎም እንገብሮም ዕማማት፡ ምስ’ቲ ዘለና ዓቕሚ ብዘሳኒ መንገዲ ክንፍጽሞም ከም ዘለናን፡ ልዕሊ ዓቕምና ክንከይድ ከም ዘይብልናን ዝምዕድ ልቦናዊ ምስላ’ዩ። ብዙሓት ግን ነዚ ዕሽሽ ብምባል፡ ንርኣዩለይ ስምዑለይ ክብሉ ኣብ ዘይዕዳኦም ክኣትዉ ንዕዘብ። ሊባኖሳዊ ኣይመን ኣልኻልዲ ድማ ሓደ ካብኦም’ዩ። ኣይመን ንዕለተ መርዓኡ ኣብ ክንዲ ብዓቕሙ ዘሕልፎ፡ ካብ’ቲ ኣቐዲሙ 20 …
እዛ ህጻን፡ እቲ ምሸት ምሸት ሰኺሩ ንወላዲታ ዝሃርም ዝነበረ ወላዲኣ ከም ኣመሉ ምስ ገበረ ንኣባላት ፖሊስ ደዊላ ጸዊዓቶም። ተቐይዱ እናኸደ እንከሎ ናይ ውሽጣ ስምዒት ብዘንጸባርቕ እናበኸየት፡ “ኣዝየ’የ ዘፍቅረካ፡ ህይወትና ግን ብሰንክኻ ተበላሽዩ’ዩ፡” በለቶ። ነዛ ስእሊ ዝሰኣለ ሰብ “ፍቕርን ሕርቃንን” ብምባል’ዩ ሰምዩዋ።
እዚ ምኩር ኣባል ሃንደሳ፡ ነቲ ኣብ ፊቱ ኣብ ዘላ መኪና ዝተጻወደ ነታጒ ከውጽእ’ዩ ናብኣ ዝኸይድ ዘሎ። ቅድሚኡ ኣብ ዘላ ቤተ-ክርስትያን ተጠቂዑ ንዘሎ “ምስ ፈጣሪ ንምርኻብ ተዳሎ” ዝብል ጽሑፍ ምስ ኣንበበ ግን፡ “እዚ ሕማቕ ፋል’ዩ። ሎሚ ምስ ፈጣሪ ክራኸብ ኣይተዳለኹን ኣለኹ” ብምባል፡ ነቲ ነታጒ ካብ ምውጻእ ሓንጊዱ።
ዕለተ-መርዓኦም ዝኣኸለ ተጻመድቲ፡ ነቲ ኣጋጣሚ ፍሉይን ተዘካርን ድምቀት ከልብሱ ብዙሕ ይጽዕሩ። እዞም ኣብ ዝሓለፈ ወርሒ ኣብ ከተማ ኣንካራ-ቱርኪ ጽምብል መርዓ ዘከየዱ ክልተ መንእሰያት ከኣ፡ ቀሊል ግን ከኣ ዓቢ ሰብኣዊ መልእኽቲ ዘለዎ ጽምብል መርዓ እዮም ኣሕሊፎም። ንሳቶም፡ ነቶም ኣብ ጐደናታት’ታ ከተማ ዘለዉ ለማኖን ግዳም ሓደርን ብምዕዳም፡ ነቲ ብዙሕ ወጻኢታት ዝፈሰሶ ሽሻይ ኣቋደሱዎም። መርዓውን መርዓትን ንክልተ ሰዓታት …
ኢንግሊዛዊ ወተሃደር ሆረስ ግረስሊ፡ ኣብ ካልኣይ ኲናት ዓለም ኣብ 1940’ዩ ብሰራዊት ጀርመን ተማሪኹ። ንሱ፡ ካብ’ቲ መዳጎኒ ምሩኻት ዝነበረ መዓስከር፡ 200 ግዜ ናይ ምህዳም ፈተናታት ኣካይዱ። ነታ ኣብ’ቲ መዳጎኒ ተላልዩ ዘፍቀራ ጀርመናዊት ጎርዞ ንምርኣይ። ንዛንታ ግረስሊ ዝሰምዐ ላዕለዋይ ሓላፊ ሰራዊት ናዚ ዝነበረ ሄንሪክ ሂምለር፡ ናብ’ቲ መዓስከር ብምብጻሕ፡ ምስኡ ተራኸበ። ግረስሊ ከኣ ካብ’ቶም ቀዳሞት ዝተፈትሑ ምሩኻት ኲናት …
መበገሲ ናይቲ ጉዳይ ብ 1961 ዓ-ም ዓዲ እንግሊዝ ኣብ ከባቢ ስዋንኪ፡ በዓትታት ናይ ምድህሳስ ልምዲ ዝነበሮም ሰለስተ መንእሰያት፡ ኣብ ውሽጢ ሓደ በዓቲ ምስ ኣተዉ፡ ብድሕሪ ሓደ ዓቢ ከውሒ ዝተሓብአ ኩምራ ኣዕጽምቲ ረኸቡ፡፡ እቶም መንእሰያት ብዛዕባ’ቲ ዝረኣይዎ ኣዕጽምቲ ንፖሊስ ሓበሩ። ፖሊስ ብኡ-ንብኡ ናብቲ ቦታ ብምኻድ፡ ነቲ ኣዕጽምቲ ጠርኒፎም ናብ ሓደ ናይ ፎረንሲክ ሳይንስ ላባራቶሪ ወሲዶም ምስ …
ኣብ ናይ ዝሓለፈ ቀዳም ሕታም ጋዜጣ ኤርትራ፡ ዓምዲ እንታይ ትመኽሩኒ፡ “ኣወዳት ከይተጠወቑ’ዮም ዝናዘዙ” ኣብ ትሕቲ ዝብል ኣርእስቲ ዝሰፈረ ጽሑፍ ኣንቢበዮ። ኣቱም ሰባት “እገለ ሓቲቱኒ፡ እገለ ክምርዓወኒ ደልዩስ ኣብየየዮ፡ እገለ ሻሂ ንስተ ኢሉኒ፡ እገለ ሞይቱለይ እናበት ሞኽ ኣቢላትኒ ንዘላ መሓዛይ እንታይ ከም ዝገብራ ደኣ ዘይትመኽሩኒ! ሓያሎ ኣወዳት ኣስማት እናልዓለት ከም ዝሓተትዋን ከም ዝኣበየቶምን ክተዕልለኒ ከላ ቅጭ’ዩ …